Het zelfherstellend vermogen

Waarom je lichaam altijd wil herstellen

In de vorige blogs kon je lezen hoe je lichaam spanning aanmaakt om je te beschermen en hoe die spanning zich in lagen kan opbouwen.

In deze blog wil ik iets uitleggen wat veel mensen vergeten:

je lichaam wil altijd herstellen.

Dat klinkt simpel, maar het is een van de belangrijkste principes van BSR én van het menselijk lichaam.

Herstel is niet iets wat je moet afdwingen.

Het is iets wat je lichaam vanzelf probeert te doen, zolang de omstandigheden dat toelaten.

Herstel is de natuurlijke staat van het lichaam, mits er genoeg rust en veiligheid is.

Wat het zelfherstellend vermogen precies is

Je lichaam is voortdurend bezig met herstellen.

Niet af en toe, maar dag en nacht.

Denk aan:

• een snee die vanzelf dichtgroeit

• een botbreuk die weer heelt

• een blauwe plek die wegtrekt

• een griep die overgaat

• spieren die vermoeid zijn en zich herstellen in de nacht

Dat doet het lichaam zonder dat jij iets hoeft te begrijpen of te controleren.

Er zit een enorme intelligentie in alles wat biologisch is.

Maar dat herstel werkt alleen optimaal als je lichaam voldoende rust, veiligheid, zuurstof, voeding, slaap en ruimte ervaart.

En dat is precies waar het vaak misgaat.

Waarom herstel soms stokt

Veel mensen denken dat hun lichaam “niet meer goed werkt” of dat zij “pech hebben”, maar meestal is er iets anders aan de hand:

het lichaam heeft te weinig herstelmomenten.

Je kunt het vergelijken met een wondje dat steeds opnieuw wordt opengekrabd.

Het kán wel helen, maar het krijgt simpelweg de kans niet.

Herstel stokt vaak door:

• langdurige stress

• spanning die niet zakt

• te veel verantwoordelijkheid

• onvoldoende slaap

• veel zorgen

• steeds over grenzen gaan

• druk op schouders of borst

• een lichaam dat al jaren in beschermstand leeft

Het lichaam wil wel.

Maar het komt niet vaak genoeg in de toestand waarin herstel kan plaatsvinden.

Herstel gebeurt in de parasympathische stand

Je lichaam kent grofweg twee standen:

• een stand waarin je reageert, werkt, denkt en alert bent

• een stand waarin je kunt herstellen, verteren, loslaten en opbouwen

Die tweede stand, de parasympathische stand, is de sleutel tot herstel.

In die toestand gebeurt er van alles:

• je adem zakt

• je hartslag daalt

• je spieren ontspannen

• je immuunsysteem krijgt ruimte

• je hormonen komen in balans

• je zenuwstelsel wordt rustiger

Je lichaam doet dit vanzelf, maar het moet wel voelen dat het veilig genoeg is om dieper te zakken.

Waarom spanning herstel belemmert

Wanneer er veel spanning in je lichaam zit, denkt je systeem al snel:

even niet herstellen, eerst veilig blijven.

Een lichaam dat zich niet veilig voelt, gaat niet repareren.

Het blijft alert.

Dat betekent niet dat je lichaam stuk is.

Het betekent dat het andere prioriteiten heeft.

Body stress kan het herstel dus remmen, simpelweg omdat spanning het signaal geeft:

dit is niet het moment om te zakken.

Wat er gebeurt als spanning afneemt

Wanneer een spanningslaag afneemt, gebeurt er iets interessants:

• het zenuwstelsel hoeft minder te beschermen

• je lichaam zakt vaker in de herstelstand

• processen die vastzaten komen langzaam weer op gang

• oude compensaties worden minder nodig

Sommige mensen merken dit als:

• meer ruimte in de adem

• warmte

• verzachting

• een betere nachtrust

• een rustigere buik

• minder gejaagdheid

• meer energie

• soms ook emoties die loskomen (dat lees je in blog 9)

Herstel voelt niet altijd spectaculair.

Soms voelt het vooral als het ontbreken van spanning die je misschien niet eens bewust had opgemerkt.

Je lichaam werkt áltijd in jouw voordeel

Dit is misschien wel het belangrijkste om te weten:

je lichaam werkt nooit tegen je.

Zelfs wanneer je klachten hebt.

Zelfs wanneer je moe bent.

Zelfs wanneer je spanning voelt.

Het is altijd een poging om iets op te lossen, iets te beschermen of te stabiliseren.

Wanneer de omstandigheden verbeteren, volgt herstel bijna altijd vanzelf.

Misschien niet in één keer.

Misschien in kleine stapjes.

Maar altijd richting balans.

Deze blog maakt deel uit van een reeks van 40 artikelen over het zenuwstelsel, spanning, oude patronen en het natuurlijke herstellend vermogen van het lichaam. De serie vormt het fundament onder mijn manier van werken binnen Body Stress Release en biedt verdieping en handvatten voor wie meer invloed wil krijgen op herstel en wil ontdekken wat er in het lichaam gebeurt.

Volgende keer

In de volgende blog leg ik uit waarom ontspanning geen luxe is, maar een voorwaarde voor herstel. Zonder ontspanning kan het lichaam niet repareren wat spanning heeft vastgezet.

Vorige blog: Wat is body stress?

Volgende blog: Waarom ontspanning nodig is voor herstel